Bu yazımızda, laptop (notebook) ekran kartlarının, laptop ekran chipsetlerinin ne olduğunu , ne işe yaradığını, arızalanması halinde ne gibi sorunlar cıkarabileceğni, ekran kartlarının arızalarının onarılmlarının nasıl olduğunu,nasıl olması gerektiğini öğreneceğiz. Bu makalemizde yazan onarım tekniklerini evde denemememeniz gerekiyor. Aksi halde bilgisayarınıza daha fazla zarar verebiirsiniz. Bu yazımızdaki amacımız; arızalanan laptop bilgisayarınızı herhangi bir teknik servise götürdüğünüzde, daha bilinçli bir şekilde davranmanız ve yanlış bilgilendirip zarar görmemenizi sağlamaktır. Öncelikle ekran kartı nedir ile başlayalım dilerseniz....
Ekran kartı; laptop (notebook) bilgisayarlarınızda , bilgisayarınızın ekranına görüntü düşmesini sağlayan bir donanımdır. Ekran kartı Masaüstü bilgisayarlarda kullanıcının ev ortamında kendi başına söküp takabileceği bir şey olmasına karşın, diz üstü bilgisayarlarda böyle bir şey söz konusu değildir. Diz üstü bilgisayarınızın ekran kartı arızalandığında, Muhakkak işin uzmanı tam yetkili profesyonel bir servisten destek almalısınız. Aksi halde bilincsizce müdahaleler sonrasında, laptop bilgisayarınızda daha büyük zararlar meydana gelebilir. Diz üstü bilgisayararınızda ekran kartı iki ceşittir. birisi harici birisi dahili ekran kartıdır.dahili ekran kartı işlemci ile birlikte tümleşik olarak gelir ve anakartıın üzernde başka bir ekran kartı yoktur. harci ekran kartı ise , işlemcinin biraz uzağındadır ve işlemci soğutucusu ile aynı kanalı kullanarak soğutulması sağlanır .
yandaki resimde harici ekran kartı acıkca görünmekte. resmi büyütmek icin resmin üzerine tıklayınız. Bu tip bir ekran kartının ev ortamında kullancının kendisinin değiştirmesi yada ekran kartını tamir etmesi mümkün değildir. Çok eski laptoplarda yine masa üstü bilgisayarlarda olduğu gibi harici kartlı ekran kartları vardı. Şu an bazı diz üstü bilgisayarlarda halen de var ancak bu cihazların sayıları çok az. Dolayısı ile resimdeki gibi bir ekran kartının onarılması değiştirilmesi tamiri oldukca zor ve profesyonellik isteyen bir iştir. Bu arada şunu da ekleyelim, diz üstü bilgisayarınıza görüntü gelmediğinde şayet ekran kartı arızası olarak teşhis konmul ve laptop bilgisaayarınzın ekran kartının arızalandığı doğrulanmışsa, bu problemi ilkel yöntemlerle çözebilenler var. Ancak, bu yöntemler gecici olmakta ve bilgisayarınıza kısa vadede kalıcı zararlar vermekte isterseniz konuyu biraz daha derinleştirelim .
Ekran kartı yada ekran chipseti arızalı olan bir laptop bilgsayar tamir edilebilirmi ? Elbette onarılması mümkündür. Ancak doğru yöntemlerle doğru adımlarla diz üstü bilgisayarınızın hayata döndürülmesi yani tekrar eskisi gibi calışır hale getirilmesi gerekir. diz üstü bilgisayarınızı komple söküp , anakartı cıkartmadan dahi sıcak hava istasyonu ile ekran chipsetini ısıtmak doğru bir yöntem değildir Bu yöntem bilgisayarınıza kalıcı zaralar verecektir. Keza, aşağıdaki resimdek gibi diz üstü bilgisayarlarınız saıp sarmalayıp calışmaya zorlamak bir kac saat calıştırıp iyice ısınmasına neden olmak da aynı şekilde büyük bir cehalettir. Peki neden chipset ısıtılmaya calışılıyor ? Evet insanın aklına bu soru takılıyor değimi ? Neden chipset ısıtılmaya calışılıyor.
Yandaki resimleri büyüterek bakın . ilk resim diz üstü bilgisayarlarınızda bulunan harici bir ekran kartına ait. ikinci resim ise ayn ekran kartının alt yani bilgisayarınızın anakartına yapışık duran kısma ait. İkinci resimdende anlaşıldığı üzere , ekran chipsetinin altında binlerce bacak (pin) bağlantısı mevcut. Bu baglantıların her biri diz üstü bilgisayarınızın anakartına bağlı. bunardan biri yada bir kacı zamanla yapışık olduğu bigisayarınzın anakartından ayrılıyor. dolayısı ile bilgsayarınzıda ekran ya komple kararıyor ya cizgi cizgi oluyor ya tek renk oluyor. Bu durumda anakarttan kopan bağlantıları tekrar yerine yapıştırmak gerekiyor. İşte bu işlem için bizim önerdiğmiz yöntem reballing tir. Ancak bunun dışında bir cok bu işi bildiğini zanneden (adları tamirci) olan, aslında teknik servislikle uzaktan yakından ilgisi olmayan kişiler resimde gördüğünü chipseti üstten sıcak hava ile (400- 600 derece ısı) dakikalarca ısıttıktan sonra ekran kartı sorununu çözdüklerini düşünüyorlar. Oysa dediğim gibi ekran kartının bacak bağlantıarını tekrar anakart a yapışmasını sağlamanın tek yolu Reballgtir Peki nedir bu reballing ?
Reballing ekran kartı chipsetlerinin altındaki bacak bağlantılarının lehim makinesi yardımı ile eritileriek temizlenip tekrar aynı kısmın kalıplanıp o kalıplara ufak toplar dökülmesi , o dökülen toplarında yüksek ısıda bga rework station makinasında ısıtılarak chipsete yapışmasını sağlamaktır. rebaling yöntemi ile chipset üzerindeki kopan kırıan ayaklar yenilenmiş olur. Chipseti,sanki yeni alınmış chipset gibi tekrar laptop unuzun anakartına montajı yapılır ve ekan kartı yenilenmiş olur. Reballing in işe yaramadığı durumlarda yeni bir ekran kartı chipseti sorunu cözecektir. sonuc olarak ekran kartı bozulan bir cihazda bazı arkadaşlar malesef cahilce cihazı ısıtarak , bozuan deforme olan kopan chipset ayalarını yerine oturtmaya calışıyor.
reballing yada chipset değişimi işleminde başarı oranı yüzde 99 ken, laptop cihazını birşeylerle sarıp ısıtıp chipsetin toparlanmasını beklemek , yada sıcak hava istasyonu ile chipseti ısıtma yönteminde başarı oranı ve başarı şansı daha az dır. bu nedenle dışarıdan lokal ısı ile chipset tamir ettiğini zanneden tamirci arkadaşlar yaptıkları bu işe garanti vermezler. Oysa reballing ve chip değişminde garanti en az 3 ay dır. Teknik Servisimizde bu garanti 12 aya kadar uzar ve herhangi bir arıza tekrarında magdur edilmezsiniz . Tabii daha önce diz üstü bilgisayarınızın chipset arızasını teknik servisimize yaptırmışsanız
Laptop Bilgisayarımda Görüntü yok -notebook ta ekran gelmiyor
Bu noktada önemli olan şu ; Diz üstü biglisayarınıza resim 1 de görüldgü gibi hiç mi görüntü gelmiyo ? yoksa resim 2 de görüldüğü gibi sadece flu bir görüntü geliyor ve öyle kalıyormu ? iki durum birbirinden çok ama çok farklı. Resim 1de gösterildiği gibi laptop bilgisayarınızı açtığınızda tüm fonksiyonları calışıyor, laptopunuzun fanları dönüyor ışıkları yanıyor harddiskinden calıştığına dair sesler geliyor ama ekran karanlık ise, ekran kartı başta olmak üzre bir çok arıza ihtimali vardır.Hepsinden bu yazımızda bahsedeceğiz . Fakat resim 2 deki gibi flu bir görüntü var ise, bilgisayarınızın işletim sistemi ile alakalı bir sorunu var demektir. bu konuya Bilgisayar işletim sistemi arızaları kısmında genişce yer verilmiştir.
konumuza dönecek olursak. laptop bilgisayarınızda kapalı gibi olupta ekrana görüntü gelmemesinin ekran kartı dahil bir cok nedeni vardır. Bu tip bir arızada hemen herkesin aklına ilk gelen Laptop bilgisayarın ekran kartının arızalandığıdır. Ancak ram ve işlemci de böyle bir soruna sebebiyet verecektir.Tabii ekranın kendisinde bir sorun olması da olasıdır. Yeni nesil ekranlarda ledlern ve arka aydınlatamaların arızaya geçmiş olmaları da bir ihtimaldir. Eski tip ekranlarda ise floresan arızası olabilmektedir. Bilgisayarınızda görüntü gelmiyor ise , direkt ekran kartına yönelmeden önce yukarıdaki konularda bir analiz yapmakta fayda var.
<
Diz üstü bilgisayarınızn ekran kartı yada ekran kartı chipseti arızalarında iki türlü bi onarım yapılabilir Birincisi top dizme (reball) ikincisi de komple ekran chipsetinin değiştirilmesidir. Piyasadaki bazı arkadaşlar malesef ki maalesef üstte resimde görüldüğü gibi cihazı ısıtarak kendine getirmeye calışıyorlar. yada ekran chipsetini sıcak hava istasyonu ile ısıtarak cihazı kendi getirmeye calışıyorlar . Olaki bu yöntemde başarılı olabiliyor ama ne varki bu yönteme hem garanti verilemiyor hemde diz üstü bilgisayarnız kısa bir süre sonra ya aynı şekilde ekrana görüntü vermeme arızasını yada daha büyük bir arızayı beraberinde getiriyor. Bizim teknik servisimize ekrana görüntü gelmiyor sorunu ile gelen bazı laptop bilgisayar malesef daha önce bu tip bir onarıma a maruz kalmış oluyor. Bu şekilde ısıtma yada yukarıdaki arakdaşın yaptığı gibi sarıp sarmalama gibi sacma sapan bir onarıma maruz kalan diz üstü biglisayarlar , ikinci bir arızada teknk servisimize geldiğinde , bu tip cihazları servisimize sokmamaktayız! Zira cok yüksel maliyetli arızalar cıkmaktadır. Chipset arıalarında , bu tür ısıtma ve sarıp sarmalama gibi bi müdahae görmeyen notebook larda başarı oranımız yüzde 99 dur. ve yineliyoruz asla ve asla yukarıdaki resimdeki gibi bir onarım şeklini asla ve asla tasvip etmiyoruz !